سياتيك
يكي از شايع ترين ناراحتي هاي ناحيه كمر، تحريك عصب سياتيك است كه گاه حتي مبتلايان را زا انجام ساده ترين كارهاي روزمره نيز باز مي دارد.
سياتيك عصب گسترده اي است كه از ناحيه تحتاني كمر آغاز تا پشت پاها ادامه مي يابد اعمال هر گونه فشار روي اين ناحيه باعث تحريك عصب سياتيك شده و درد از قسمت تحتاني اعمال هر گونه فشار روي اين ناحيه باعث تحريك عصب سياتيك شده و درد از قسمت تحتاني كمر به پشت يكي از پاها، باسن و پايين تر انتشار مي يابد كمردردهاي مربوط به عصب سياتيك معمولا يك پا را درگير كرده و با نشستن، سرفه يا عطسه كرد شديد مي شود در چنين حالتي، ممكن است در پاي خود بي حسي، ضعف يا سوزن سوزن شدن احساي كنيد علائم بيماري معمولا ناگهاني بروز مي كنند و چند روز تا چند هفته ادامه مي يابند بيش از 85 درصد مردم دنيا در طول زندگي خود به نوعي كمرشان درد مي گيرد ولي اين دردها همگي ناشي از تحريك اعصاب سياتيك نيست در بسياري از موارد؛ علت كمردرد كشيدگي و فشار بيش از حد وارده به ماهيچه هاي ناحيه تحتاني كمر است، اما مشخصه اي كه دردهاي سياتيك را از ساير انواع كمردرد مجزا مي كند، دردهايي است كه از كمر به سمت پاها انتشار مي يابد اين دردها همانند گرفتگي پاها تا چند روز شما را درگير مي كند
مراقب خودتان باشيد:
بيشتر افرادي كه به دردهاي سياتيك مبتلا هستند افراد سي و پنجاه ساله هستند در اين ميان، زنان بيش از مردان در معرض مبتلا به سياتيك قرار دارند و اين احتمال در زنان باردار، به دليل فشاري كه در طولاني مدت بر اثر رشد جنين به عصب سياتيك وارد مي شود بيشتر است از ديگر دلايل بروز دردهاي سياتيك مي توان به بيرون زدگي ديسك كمر و التهاب ستون مهره اشاره كرد.
بيرون زدگي ديسك كمر از جمله شايع ترين علل بروز دردهاي سياتيك به شمار مي رود ديسك ها همانند بالشتك هايي بين استخوان هاي ستون مهره عمل مي كنند با افزايش سن و قرارگيري در معرض آسيب هاي احتمالي، ديسك هاي ميان مهره اي نيز ضعيف تر مي شوند گاه مواد مانند بين مهره ها كه همان ديسك ها هستند از پوشش خارجي بيرون مي زنند و به ريشه هاي عصب سياتيك فشار وارد مي كند.
تنگي مجراي نخاعي از ديگر دلايل بروز دردهاي سياتيك محسوب مي شود ساييدگي و پارگي طبيعي مهره ها ممكن است باعث نازكي نخاعي شود اين فرآيند نازك شدن كانال نخاعي به تنگي كانال نخاعي معروف است ورودي ريشه هاي عصب سياتيك فشار مي اورد اين اختلال در افراد بالاي 60 سال به وفور ديده مي شود در موارد نادر، سياتيك براثر رشد تومورهادر داخل يا امتداد طناب نخاعي يا عصب سياتيك ايجاد مي شود مثلا رشد تومور روي عصب مربوط فشار وارد مي كند.
بيساري از ادم ها بويژه مردان، عادت دارند كيف پول خود را درجيب پشتي شلوار خود قرار مي دهند اين كار در طولاني مدت فشار مزمني روي ماهيچه هاي اين ناحيه وارد و دردهاي عصب سياتيك را در طول زمان تشديد مي كند پزشكان معتقدند افراد از قرار دادن كيف پول در جيب عقبي شلوار بايد جدا خوداري كنند.
از ذلايل بروز سياتيك مي توان به التهاب، عفونت يا آسيب هايي مانند شكستگي اشاره كرد. به طور كلي هر شرايطي كه باعث تحريكپذيري يا اعمال فشار روي عصب سياتيك شود ممكن است آغاز كننده علايم بيماري شود.
راه هاي رهايي از سياتيك:
راه هايي براي كاهش كمرددرهاي سياتيكي وجود دارد كه بدون هيچ دردسري و در منزل مي توانيد انجام دهيد تا درد به مقدار زيادي كاهش يابد استفاده از پدهاي گرم كننده يا بسته هاي يخ در بهبود درد بسيار موثر است.
كيسه هاي آب گرم يا كيسه هاي يخ هر دو ساعت، به مدت 20 دقيقه مي تواند از شدت كمردرد شما بكاهد البته تاثير گذار ي هر يك از اين دو روش به بيمار بستگي دارد و تنها از راه آزمون و خطا به دست مي ايد.
ورزش و سياتيك:
ورزش و انجام نرمش هاي كششي از جمله موثرترين راه هاي درماني به شمار مي رود يكي از نكات كليدي كه بايد به خاطر داشته باشيد داشتن فعاليت هاي مفيد بدون اعمال فشار به ناحيه كمر است، به طوري كه در طول فرآيند درمان نبايد بي تحرك بود حركت به طور قابل توجهي التهاب و درد را كاهش مي دهد.
مراجعه به متخصص طب فيزيكي مي توانيد نحوه انجام نرمش و كشش آرام ماهيچه هاي همسترينگ( پشت استخوان ران) و ناحيه تحتاني كمر را قرار بگيريد از سوي ديگر، ممكن است برخي حركات ورزشي با توجه به بيماري، براي شما مفيد نباشد بهتر است در مشورت با پزشك از اين افراد آگاه شويد پياده روي هاي كوتاه مدت از موثرترين روش هاي درماني به شمار مي رود. در مواردي كه سياتيك بر اثر ابتلا به بيرون زدگي ديسك كمر ايجاد شده و دردهاي شديدي پس از چهار تا شش هفته ايجاد مي كند، عمل جراحي به عنوان روش نهايي درمان به كمك پزشكان مي آيد. پزشك در اين عمل بخشي از ديسك بيرون زده را خارج مي كند و از اين طريق، فشار وارد به عصب سياتيك را از بين مي برد حدود 90 درصد از بيماران بدون نياز به عمل جراحي بهبود مي يابند.
اگر به دردهاي سياتيك مبتلا هستيد، بهتر است بعد عمل و به مدت يك ماه از انجام برخي كارها مانند رانندگي،وزنه برداري يا خم شدن به جلو خودداري كنيد همچنين انجام درمان هاي فيزيكي نيز ممكن است استقامت ماهيچه هاي ناحيه كمر را تقويت كند از انجا كه بهبود و باز تواني از اهميت بالايي برخوردار است با فعاليت هاي بدني تا حد زيادي مي توان بر اين ناراحتي ها غلبه كرد.
مداركي دال بر اين موضوع وجود دارد كه برخي درمان هاي ممكن، اثر بخشي بسيار خوبي روي كمر دردهاي سياتيكي دارند. طب سوزني، ماساژ درماني، يوگا و حركات كاپروپركتيك ممكن است دردهاي تحتاني موضعي را به طور قابل توجهي كاهش دهد.
ابتلا به سياتيك، افراد را در معرض ابتلاي دوباره به اين بيماري و عود اين كاهش قرار مي دهد ولي انجام برخي از راهكارها خطر عود بيماري را بشدت كاهش مي دهد انجام ورزش هاي منظم و هميشگي، حفظ حالت نشستن و ايستادن، خم شدن روي زانوها براي برداشتن اشياي سنين از روش هاي پيشگيرانه به شمار مي روند كه علاوه بر جلوگيري از آسيب هاي احتمالي وارده، از احتمال عود سياتيك نيز مي كاهد.
در ميان روش هايي كه گفتيم، برخي از راهكارها جزو موثرترين راه هاي درمان سياتيك به شمار مي روند و كيفيت زندگي در مبتلايان به كمر دردهاي سياتيكي بهبود مي يابد:
برقراري دوباره تعادل ميان ماهيچه ها: متخصصان بر اين باورند كه كشش و انجام حركات بهبود مي بخشد به طوري كه بيش از 80 درصد مبتلايان با انجام صحيح حركات كششي از اين دردها خلاص مي شوند و علائم بيماري در آنها به مرور از بين مي رود از سوي ديگر انجام نادرست حركات نه فقط كمكي بهبود دردهايتان نمي كند بلكه بر شدت آن نيز مي افزايد.
درمان ميوفاسيال(Mgofascial) :
اين نوع درمان، نوعي روش سنتي به شمار مي رود كه در واقع درمان بافت نرم ماهيچه اي است كه درد و بي تحركي ماهيچه هاي اسكلتي را درمان مي كند از اين روش براي درمان دردهاي سياتيك و سردرد استفاده مي شود اين درمان، گرفتگي ها و انقباض هاي عضلاني را برطرف مي كند گردش خون و غدد لنفاوي را بهبود مي دهد و رفلكس هاي كششس را در ماهيچه ها تحريك مي كند اين روش همانند ماساژ درماني است و حركات ان روي بدن با فشار دست ها صورت مي گيرد.
دارو و درمان :
استفاده از داروهاي مسكن معمولا مانند استامينوفن، داروهاي غير استروييدي ضدالتهابي مانند آسپرين، ايپوپروفن وناپروكسن در كاهش دردهاي سياتيك بسيار موثرتد پزشك ممكن است تزريق استروييدها را به عنوان كاهش التهاب لژبراي برخي بيماران تجويز كند در موارد شديد بيماري، پزشك براي كاهش التهاب، تزريق استروييدها را به داخل نخاع توصيه مي كند اين تزريق دقيقا در ناحيه اطراف عصب سياتيك انجام مي شود.