آشنایی با استان گیلان
استان گیلان با مساحت 14711 کیلومتر مربع از سمت شرق توسط رود سفید تمشک مابین چابکسر و رامسر ، از استان مازندران و از سمت غرب توسط رود آستارا چای از جمهوری آذربایجان جدا گردیده است .
رشته کوه البرز ، با ارتفاع متوسط 3000 متر ، همانند دیواری در شرق و جنوب آن کشیده شده است . بلند ترین قله ی گیلان ، قله ی سماموس ، به ارتفاع 3678 متر (3620 متر هم گفته شده است ) واقع در شهرستان رودسر است که پس از قله دماوند ، به ارتفاع 5610 متر مرتفع ترین قله ی رشته کوه البرز است .
گیلان دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای است و آن از تداخل آب و هوای کوهستانی رشته کو های البرز و دریای خزر حاصل می شود . به علت فراوانی باران در گیلان ، این استان را استان باران نیز می نامند . آب و هوای گیلان از رطوبت زیادی برخورداراست .
گیلان دارای پیشینه فرهنگی غنی بوده و از هفت هزار سال تاریخ بهره مند است . گیلان در اوستا با نام (وارنا ) معرفی شده است و یونانیان این سرزمین را با نام یکی از اقوام بومی ایران پیش از آمدن آریایی ها یعنی کادوسیان می نامیدند . با مهاجرت آریایی ها و دیگر اقوام به این سرزمین ،از آمیزش مهاجران و ساکنان بومی منطقه ،اقوام جدیدی پدید آمدند که در این میان دو قوم گیلک و دیلم اکثریت داشتند
سفر به سرزمین رویایی گیلان ، این گنجینه طبیعت و تمدن ، محدود به زمان و فصل خاصی نیست ،حتی در پاییز و زمستان نیز برگهای رنگین در زیر پوشش برف با طراوت و نشاط انگیز بوده و زندگی در آن جریان دارد .
موزه های گیلان
موزه رشت – موزه تاریخ چای ایران – موزه میراث روستایی گیلان - گنجینه شهدا - موزه تاریخ طبیعی – موزه نیروی دریایی – موزه مردم شناسی فومن – موزه حیات وحش – موزه پیشینه تاریخ تحقیقات – موزه جانور شناسی و حشرات – موزه آبزیان –موزه ماسوله
صنایع دستی :
حصیر بافی :
یکی از صنایع دستی و خانگی بسیار رایج مردم گیلان است که در اکثر نقاط این استان متداول بوده و در مناطقی چون خمام ،گلشن – جفرود – غازیان - بندر انزلی – و روستاهای اطراف آنها دارای شهرت بیشتری بوده و مواد اولیه این محصول (لی ) می باشد . که به صورت خودروو در حاشیه مرداب ها و آبگیر ها می رویند . حصیر در اندازه هاو شکل های مختلف بافته می شود و مصارف گوناگون دارد. زنبیل – کلاه- سفره – سبد – آبکش و زیرداغی حصیری درتمام خانه های گیلان وجود دارد . حصیر و سبد تنها جنبه مصرفی ندارد بلکه تعداد قابل توجهی از حصیر ها و سبد هایی که در نقاط مختلف گیلان بافته می شود مخصوصا سبد و حصیر های رنگی دارای جنبه های هنری و تزئینی است .
چاروق و چموش دوزی :
یکی از پای افزار های قدیمی مردم گیلان زمین خصوصا در ارتفاعات و مناطق کوهستانی که دامداری در آن منطقه رواج دارد چاروق و چموش بوده که جنس آن از چرم طبیعی می باشد . از ویژگی های قابل ذکر این هنر این است که در تولید آن از میخ و چسب و سایر مواد استفاده نشده و کلیه ی اتصالات صرفا با دوخت بوده و فاقد پاشنه می باشد . از جمله مناطق تولید این محصول شرکت تاریخی ماسوله از توابع شهرستان فومن را می توان نام برد.
قالب دوزی :
یکی از قدیمی ترین انواع رودوزی های سنتی ایران که احتمالا سابقه آن به چندین قرن قبل از میلاد می رسد ، قابدوزی بوده که به رشتی دوزی و گنبد دوزی نیز مشهور می باشد . ماده اولیه تولید این هنر زیبا و جذاب پارچه ماهوت در رنگ های متنوع و نخ ابریشم بوده که با ابزار ساده قلاب و با دستان هنرمند و ظریف هنرمندان استان خلق می شود . مرکز اصلی تولید آن شهر رشت می باشد .
گلیم :
گلیم بافی یکی از زیرانداز های سنتی این مرز و بوم می باشد و عمری به قدمت تاریخ دارد . هیچگاه فراموشی به رخساره آن ننشسته است و در گیلان توانسته است مقامی در خور صنعت گلیم بافی کشور کسب نماید و دارای ویژگی های خاص خود بوده و از بسیاری جهات قابل قیاس با گلیم نواحی دیگر نیست و از بازار صادرات خوبی برخوردار می باشد . از مراکز عمده تولید آن : شهرستان های تالش ، رضوانشهر ،آستارا،و شهررشت می باشد .
چادر شب بافی :
یکی از هنر ها و صنایع دستی زیبای گیلان است که تولید این هنر دست بافت در قسمت های وسیعی از استان به خصوص در شهرها و روستا های شرق گیلان متداول و مرسوم است . اما مرکز عمده چادر شب بافی گیلان در اطراف شهرستان رودسر به خصوص قاسم آباد می باشد . همچنین زنان روستا از آن برای بستن به دور کمر خود استفاده می کنند . این محصول به عنوان رو تختی ، رخت خواب پیچ، زیر انداز ، رومیزی و ... در زندگی روزمر ه مردمان این دیار مورد استفاده قرار می گیرد .
نمد مالی :
تولیدات نمدی در استان گیلان از زیبایی ، ظرافت ، استحکام و مرغوبیت بسیار خوبی برخوردار است که به صورت پراکنده در بعضی از شهر های استان از جمله رودسر ،املش ، رودبار و شفت تولید می شود . این محصول به علت خاصیت ضد رطوبت خود در ایام گذشته استفاده فراوان داشته که به علت زحمت زیاد تولید و فراوانی جایگزینی های ماشینی روز به روز از تولید کنندگان آن کاسته شده است.
بامبو بافی:
بامبو نوعی خیزران است که کلمه چینی می باشد و در زمین های مردابی و پرآب به عمل می آید. صنعت بامبو بافی همزمان با رواج کشت چای به جهت پیوستگی غیر مستقیم که با آن داشته ، در گیلان متداول شده است . خاصیت ارتجاعی و شکل پذیری نی بامبو این امکان را فراهم می آورد تا با استفاده از محصولات متنوع و در عین حال با ظرافت و زیبایی فراوان ساخته و یا بافته شود . مرکز اصلی تولید و بافت محصولات بامبویی اطراف شهرستان ، لاهیجان خصوصا روستای لیالستان می باشد .
پوشاک :
زنان و مردان گیلانی از پارچه های الوان لباس های زیبایی تهیه می کنند . نوار دوزی ، تکه دوزی و سکه دوزی بر روی انواع لباس ها در نقاط مختلف گیلان مخصوصا قاسم آباد رودسر و دیلمان و ماسال رایج است . شولا نوعی تن پوش نمدی دامداران ،چوپانان و جنگل نشینان گیلان است که خاصیت نفوذ ناپذیری در برابر باران و رطوبت را دارد . مهارت زنان گیلان در بافتن روسری های ابریشمی ،جوراب پشمی ، و ابریشمی با طرح و نقش های سنتی جالب و داراری رنگ های زنده و قشنگ و شگفت انگیز می باشد .
سفالگری:
از نخستین فعالیت های صنعتی انسان بوده که در کشور ما نیز سابقه یبسیار طولانی دارد . در گذشته سفال در گیلان به علت فراهم بودن بستر مناسب تولید آن ، مصارف فراوانی داشته است . از جمله
گمج ونوخون (ظرف مخصوص طبخ غذا به همراه درب)
خم سفالین ،کوزه سفالین ،کاسه سفالین
نمکیار (طبق سفالی مخصوص ساییدن مغز گردو ، انار ترش و...)
گیلی تابه (ظرف مخصوص برشته کردن تخمه )
تالک (ظرف سفالین دودسته )
تنگ آب ، تنور نان پزی ،ظروف نگه داری مواد ، حلقه های سر چاه ، گلدان ،مجسمه و سفال بام )
صنایع مستظرفه چوبی
گیلان به سبب شرایط خاص اقلیمی و وجود مناطق وسیع جنگلی و جلگه ای دارای تنوع مختلف درختی بوده و از زمانی که بشر زندگی را در این خطه سرسبز آغاز نمود به طرق مختلف از آن برای مصارف گوناگون از جمله ظروف مصرفی استفاده نموده است . به همین خاطر یکی از مناطقی است که تولید انواع صنایع دستی چوبی در حجم بالا و متنوع در آن رایج بوده و می باشد . اگر چه در تمامی شهرهای استان کم و بیش صنایع دستی تولید و به بازار عرضه می شود ولی عمده مرکز تولید آن شهر رشت و بندر انزلی می باشد .
مروار بافی :
عبارت است زا بافت اشیاءو وسایل مختلف با استفاه از ساقه های تازه ی گیاهان یا ترکه است . مراکز تولید اشیا و وسایل مختلف از مروار ، نظیر سبد و کیف و میوه خوری و امسال آنها در روستاها صیقلان و جمعه بازار از نواحی صومعه سرا و تازه آباد و گورکا از توایع آستانه اشرفیه و کارگاه هایی برای تولید آن در شهر رشت است.
بازارهای هفتگی:
بازارها از اولین تشکل های اجتماعی بشر محسوب می شوند و جهت خرید و فروش معامله و تامین نیاز های اقتصادی مردم به وجود آمده اند . امروزه نیز شاهد تداوم چنین اجتماعاتی در اکثر شهرها و نقاط روستایی گیلان هستیم . در بعضی از شهر های بزرگ به دلیل توسعه ی شهری نقش تاریخی این بازار ها به دلیل مهاجرت ها ، حوادث طبیعی مثل سیل و زلزله و تغییر جاده ها تعطیل شده و یا به نقاط یا مراکز همجوار تغییر مکان داده اند . این بازارها با توجه به نیاز زمان ، با اندکی تغییر تشکیل می شوند . یکی از این تغییرات عرضه محصولات در پشت وانت ها و وسایل نقلیه است . به هر حال تنوع محصولاتی که ارائه می شوند ، تازه بودن و قیمت مناسب اجناس که فروشندگان آنها بیشتر مواقع خود نیز تولید کننده آن نیز هستند مشتریان زیاددی را برای حضور خود در این بازار ها جلب می نماید . بیشتر فروشندگان این بازار ها مردان هستند ولی زنان در فروش سبزیجات ، محصولات دامی و غذایی و دستباف ها از اکثریت برخوردارند .
در گیلان بازارهای زیر هر هفته برگزار میشود:
شنبه بازار: بندر انزلی، اسلم، پاشاکی، پشل، پیربازار، تجن گوگه، جورشر، دهشال، شبخوس لات، شیخعلی کلایه، گوراب پس، لسکو کلایه، لولمان، ماسال.
یکشنبه بازار: چوبر، خلیف آباد، خمام، دستک، رودسر، کوچصفهان، گشت رودخان، صومعه سرا، لولمان.
دوشنبه بازار: آستانه اشرفیه، خشکبیجار، رحیم آباد، سنگر، سیاهگل، شفت، ضیابر، کپورچال، کومله، گوراب زرمیخ، هنده خاله.
سه شنبه بازار: اباتر، املش، پره سر، پاشاکی، جورشر، چهارده، دهگاه، فومن، لفمجان.
چهارشنبه بازار: چابکسر، چوکام، حسن رود، خشک نودهان، رضوانشهر، رودبنه، زیده ،شیخ محله ،کوچصفهان ، کیاشهر ،لنگرود ،پونل ،کسما ،تازه آباد،جانکاه ،لولمان،واجارگاه ،آقا سید شریف
پنجشنبه بازار:
آستانه اشرفیه ، تولم شهر،خشکبیجار،زیبا کنار،سیاهرود،آلیان ،سیاهکل،شاقاجی،شاندرمن،طاهرگوراب،کلاچای،نوخاله ، تالش
ورزشهای بومی –محلی گیلان
کشتی گیله مردی
همان کشتی محلی است که بر اساس موازین پهلوانی ایراتی انجام می گیرد و از مقررات جدید پیروی نمی کند . این بازی با آداب خاصی که ریشه در اعتقادات مذهبی دارد شروع می شود . روی به سوی قبله آوردن ،نیایش خالق هستی ، در جهت و جانب مرقد امام رضا (ع) گردیدند ،انگشت یا دست ادب بر خاک نهادن از ویژگی های این ورزش سنتی است . مسابقات کشتی گیله مردی در جشن ها ، اعیاد و اغلب پس از فراغت از کار کشاورزی در مناطق مختلف استان گیلان برگزار می گردد.
لافند بازی:
این ورزش به نام های مختلف سن بازی ، داربازی،ریسمان بازی، لافند بازی و بند بازی در ایران رواج داشته است . نقش های ایفاگر در این ورزش عبارتند از :بند باز یا پهلوان ،یالانچی یا شیطانک،که وردست پهلوان است . سرناچی ،دهل زن یا نقاره زن . در این بازی که به هنگام جشن های مختلف یا دعوت اهالی برگزار می گردد،پهلوان با ذکر دعا به درگاه خداوند بالای دار می رود و با چوبی که به منظور تعادل خویش در دست می گیرد از روی طناب رد می شود . در همین موقع یالانچی یا شیطانک با حرکات خنده آور خود مردم را سرگرم می کند . ضمنا نوازندگان سرنا و نقاره به نواختن آهنگ های محلی شاد و هیجان انگیز می پردازند .
ورزا جنگ :
ورزا در گویش های محلی گیلان به گاو نر گفته می شود . نمایش ورزا جنگ عمدتا در نواحی جلگه ای گیلان در شهرستان های فومن ،انزلی ،صومعه سرا ،رشت ،لاهیجان ،سیاهکل،و رودسر انجام می گیرد . در هنگام جنگ پس از آمادگی های اولیه ، گاو های نر را برای نبرد با یکدیگر به میدان می فرستند و صاحبان آنها از مردم پول جمع می کنند ،برخی بر سر این بازی شرط بندی می نمایند که همین کار باعث گردید تا محدودیت هایی در اجرای این نمایش فرهنگی اعمال گردد.
ورزشهای جدید در گیلان:
استان گیلان نیز به علت موقعیت جغرافیایی کوهستانی - جلگه ای و آبی توانسته است فرصت های ورزشی زیادی برای علاقه مندان به ورزش و طبیعت نیز به وجود آورد . درمیان انبوه ورزش های جدید،کوهنوردی ،فوتبال و ورزش های آبی از جذابیت خاصی برخوردارند
دیلمان در نواحی کوهستانی که به آن دیلمنستان می گفتند و گیلک ها در مناطق جلگه ای این منطقه ساکن گردیدند
واژه ( دیل ) به معنی میان و درون که همان دل می باشد واژه( لم ) به معنی بیشه و جنگل است بنابراین کلمه (دیلم ) به معنی دل جنگل و بیشه است .
لغتنامه دهخدا(گیلان ) را مرکب ازواژه (گیل ) و واژه (ان) دانسته ، این سرزمین محل سکونت قومی به نام (گلای ) بوده است که بعد ها به صورت گیل درامده و (ان ) پسوند مکان به آن اضافه شده و نام گیلان به خود گرفته است . بنابراین گیلان کلمه ای مرکب از (گیل )و (ان ) به معنای مکان گیل ها می باشد . گیلان در دوران هجوم اعراب ،(دارلمرز) نامیده می شد . زیرا که حدود متصرفات مسلمین در این نقطه به پایان میر سید .
چشمه های آب گرم گیلان :
بر اساس آمار اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری گیلان کیسه آب گرم ماستخور منجیل ،لویه و سنگرود رودبار ،کوته کومه و علی داشی آستارا 5 چشمه ی شناخته شده ی آب گرم در گیلان هستند ..
معرفی کلانشهر رشت :
رشت مرکز استان گیلان و در عین حال بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر شمالی ایران است . فاصله رشت تا تهران 325 کیلومتر و مساحت آن 136 کیلومتر مربع می با شد . ارتفاع شهر رشت از سطح آب های 5 متر است ودر سطحی تقریبا هموار قرار گرفته است .
معرفی اماکن مهم شهر رشت
آرامگاه خواهر امام
موزه رشت تاسیس 1349 واقع در خیابان بیستون
آرامگاه میرزا کوچک جنگلی، دلاور نهضت جنگل واقع در سلیمان داراب
سبزه میدان (شامل کتابخانه عمومی و تندیس هایی از مشاهیر گیلان)
موزه سردار جنگل ،خانه میرزا کوچک خان جنگلی واقع در محله استاد سرا
کاروانسرای لات
کتابخانه ملی رشت
بازار سنتی رشت شامل میدان بزرگ و میدان کوچک و جهار سوق ها وکاروانسراها است .
بقعه بی بی زینب در خیابان عطا افرین کوچه بی بی زینب
موزه میراث روستایی گیلان واقع در جاده رشت – تهرا ن – پارک جنگلی سراوان
خانه موسس بانک سپه موسیو لئوپولد گدار و خانواده اش – محله استادسرا جنب کوچه ی آتشنشانی
بقعه دانا علی واقع در خیابان بیستون
بوستان ملت واقع در چهارراه گلسار ابتدای جاده انزلی
باغ پرندگان رشت (ماهان )
سل عینک دریاچه ای دائمی که در سفرنامه ها از آن به وفور یاد کرده اند ، به طور مثال سفرنامه مظفرالدین شاه به فرنگ
دبیرستان تاریخی شهید دکتر بهشتی (شاپور سابق )
شهر بازی رشت
شهرک گلسار رشت
قصر باز ی رشت شهر بازی سرپوشیده
شهر شادی رشت
آستارا آخرین نقطه ی مرزی گیلان با جمهوری آذربایجان است که توسط رود آستار اچای از آن جدا می گردد . در گذشته چای در منطقه ی آستارا ، مردابها و باتلاق های زیادی بود . کاروان هایی که از آنجا می گذشتند بسیار آهسته و با احتیاط باید از آن منطقه عبور می کردند و آن منطقه را آسته رو یا آهسته رو می خوانند که کم کم به آستارا تبدیل شد .آستارا ییلاقات بسیار زیادی دارد . بلند ترین آبشار ایران به نام لاتون به ارتفاع 105 متر در آستارا قرار دارد . این آبشار به سبب زیبایی خیره کننده ای که دارد بسیار مورد توجه گردشگران قرار دارد .
معرفی اماکن مهم آستارا
باغ چای عباس آباد
ساحل شریعتی
چشمه های آب گرم کوته کومه و علی داشی
تله کابین حیران
باغ پرندگان آستار
ساحل صدف
پارگ جنگلی بی بی یانلو
ناهگاه حیات وحش لوندویل
بهشت کاکتوس ها
باغ ملی
آسیو شوان (آسیاب آبی)
قلعه شیندان
دبیرستان حکیم نظامی
بقعه پیرقطب الدین
بقعه ی سید محمد دوست
قلعه تک آغاج
مدرسه شهید مدنی( مدرسه داریوش سابق)
امام زاده ابراهیم و قاسم
طرق مظفری
بقعه ی شیخ تاج الدین محمودخیوی
کتابخانه عمومی شماره یک آستارا
مدرسه سنایی سیبلی
این آبشار در منطقه ی شهرستان لوندویل که در 15 کیلومتری آستارا واقع است جای دارد . برای رفتن به آبشار ابتدا باید به روستای کومه بروید . مسیر لوندویل تا کوته کومه آسفالت است . سپس فاصله 6 کیلومتری آبشار تا کوته کومه ، جاده ای کوهستانی با شیب های تند و بسیار ناهموار را باید کوهنوردی کنید . آبشار 750 متر بالاتر از کوته کومه قرار دارد . مسیر در بعضی قسمت ها دارای شیب بسیار زیاد بوده و 4 بار رودخانه را قطع می کند . برای افراد عادی حدود 5 ساعت طول می کشد تا به آبشار برسند .
استیل آستارا
این تالاب با درختان توسکای شناور در آب محل زیست انواع پرندگان بومی، مهاجر و انواع ماهی ها می باشد و در زمره تالاب های مهم ایران قرار دارد.
سواحل زیبای آستارا:
حیران:
دهستان حیران در فاصله ی 28 کیلومتری آستارا به اردبیل واقع شده است . وجه تسمیه حیران به علت زیبایی های خاص این منطقه بوده است که به دره بهشت نیز معروف است . چشم انداز های طبیعی این تله کابین حیران و آبگرم علی داشی در این دهستان از مناطق دیدنی آن بوده و شهرت بسزایی دارد و هر ساله هزاران مسافر را به خود جذ ب می کند .
پرورش زنبور عسل :
به دلیل آب و هوای مساعد از لحاظ رویش گل و گیاه ، شهرستان آستارا به یک قطب تولید عسل و عرضه آن در استان تبدیل شده است .
بهشت کاکتوس ها:
این مجموعه در سال 1356 در خیابان فارابی تاسیس یافته که شامل 2200 نوع از کاکتوس از کشور های مختلف است.
زیارتگاه ها و اماکن مذهبی :
بقاع متبرکه که امام زاده سید قاسم (ع) شیخ تاج الدین محمد رضوی
امام زاده ابراهیم و قاسم (ع) : از فرزندان امام موسی کاظم بوده اند که در سه کیلومتری جاده آستارا – تالش واقع شده است . دارا بودن شبستان ،کاروانسرا ، بازار از ویژگی های خاص این امام زاده می باشد که از مجهزترین مراکز مذهبی گیلان به حساب می آید.
آبگرم علی داشی:
این مکان به دلیل نزدیکی به جاده ی آستارا به اردبیل و واقع شدن در یک محیط ییلاقی و خوش منظره از رونق بسیاری برخوردار است و آبشاری زیبا در کنار آن وجود دارد و دارای خواص درمانی بسیاری برخوردار است و آبشاری زیبا در کنار آن وجود دارد و دارای خواص درمانی بسیاری می باشد.
تله کابین حیران:
تله کابین حیران در منطقه تفریحی و گردشگری حیران در حد فاصل مرز استان گیلان با اردبیل و در بلندی هاو مناظر بدیع گردنه حیران احداث شده است .
فاصله بین مبدا و مقصد این تله کابین 1500 متر بوده و برای راه اندازی آن 30 عدد کابین بر روی کابل ها نصب شده است . ظرفیت هر کابین شش نفر بوده ،سرعت جابجایی و انتقال کابین ها هفت متر در ثانیه است و انتقال مسافران و گردشگران از مبدا تا مقصد هشت دقیقه طول می کشد
بندر انزلی:
دومین شهر پرجمعیت گیلان بندر انزلی می باشد و یکی از متراکم ترین شهر های ایران از لحاظ جمعیتی می باشد . همچنین پرباران ترین شهر در کل ایران است و دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است . به دلیل بندر بودن این شهر و داشتن ارتباط تجاری با سایر نقاط جهان و به ویژه اروپا از قدیم به دروازه اروپا شهرت یافته بود . انزلی ، اولین و تنها نامی است که برای این منطقه در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفته است . در دوران سلطنت خاندان پهلوی اسم آن به بندر پهلوی یا پهلوی تغییر داده شده بود . ولی پس از انقلاب اسلامی اسم
آستانه در 35 کیلومتری رشت واقع است و به سبب موقعیت جغرافیایی که دارد و سپید رود از میان آن می گذرد خاک آن از خاک نقاط دیگر استان حاصل خیز تر است و به همین دلیل باغات کشاورزی در این شهر به وفور یافت می شود . این شهر در گذشته کوچان نامیده می شد . کوچان یعنی محل زندگی کوچ ها . کوچ از ساکنان قدیمی گیلان به شمار می روند . پس ار تدفین پیکر سید جلال الدین اشرف در این شهر که نوشته اند پسر امام موسی کاظم (ع) بوده ،نام آن به آستانه اشرفیه تبدیل شد .
آستانه اشرفیه :
در گذشته روزهای بازار این شهر فقط پنجشنبه ها بود اما پس از ورود محمد رضا شاه پهلوی به دستور وی دوشنبه نیز روز بازار این شهر شد.
از مراسم محلی آستانه اشرفیه می توان به مراسم چادر واوینی اشاره کرد :
مدتی پس از مراسم اسباب واچینی و قبل از عقد ،مادر داماد به همراه با عمه داماد و چنر نفر همسایه و یک نفر خیاط به خانه عروس می روند و چادر عقد عروس را برش داده و با نخ کوک می زنند . این مراسم برای اعلام نزدیکی جشن عقد و اجازه به عروس که لباس هایش را برای مراسم عقد آماده کند .
اماکن مهم آستانه اشرفیه
آرامگاه محمد معین – گرداورنده فرهنگ فارسی معین در این شهر قرار دارد .
پارک ساحلی
آرامگاه سید جلال الدین اشرف
دوشنبه بازار و پنجشنبه بازار
املش مشتمل است بر دو ناحیه ی جلگه ای و کوهستانی .آب وهوای آن متاثر از دو عامل جغرافیایی ، دریا و کوهستان ، معتدل مرطوب نیمه کوهستانی است . املش مرکب از دو واژه (ام ) و (لش ) که (لش ) به معنی راکد و ایستا ده و (ام ) به رود و رود خانه اطلاق می شود . بنا براین املش به معنی رود تنبل و راکد از جریان ایستاده می باشد . فاصله املش تا مرکز استان 75 کیلومتر است . قومیت مردم املش گیلک با لهجه شرق گیلانی و گویش املشی تکلم می کنند . املش دارای ییلاقات سر سبز و زیبایی می باشد که مورد توجه بسیاری از مسافران و گردشکران است .
اماکن مهم املش:
برج تاریخی (میل ) امام با ارتفاع 7 متر
چشمه آب معدنی لوزان
سه شنبه بازار
تالاب زربیجار
منطقه رانکوه
بنا های تاریخی از دوران فئودالی در مرکز شهر
عمارت عبدالعلی خان صوفی
عمارت عبدالعلی خان صوفی با قدمتی نزدیک به دو قرن تا کنون 5 نسل را در خود جای داده است .
میل امام:
که درمیان مردم به برج امام و همچنین آتکده دوران ساسانی معروف است ، در فاصله یک کیلومتری شمال شرق روستای قدیمی و زیبای امام از توابع دهستان سمام بخش رانکوه شهرستان املش قرار داردو دسترسی به آن از روستای سمام امکان پذیر است . میل امام بر فراز قله ای سنگی و خاکی از سنگ نتراشیده و گچ بنا نها شده است . شکل این میل، استوانه ای است که کمی روی مخروط قرار دارد و روی سراسر بدنه ی خارجی را با گچ غربالی و درشت ،سفید کرده بودند تا از زمان دور نمایان شود . این برج را باید برج های راهنما دانست .
زیارتگاه ها و اماکن مذهبی:
بقاع متبرکه آقا سید ابراهیم و آقا سید اسماعیل از نوادگان امام موسی کاظم (ع) ،بقاع چهار تن از سلاطین کیایی ،بقعه امام زاده سرتربت.
گل گاو زبان:
جز گیاهان بومی گیلان به شمار می رود و در بسیاری از نقاط آن به شکل خودرو وجود دارد . این گیاه به علت داشتن روغنی که خاصیت شفادهندگی دارد ،از مدت ها قبل شناخته شده بوده و در درمان سرماخوردگی ،تصفیه خون ، التهاب و ورم کلیه موثر است و به عنوان آرام کننده ناراحتی های عصبی مصرف زیادی دارد.
ییلاقات املش :
راه اصلی این ییلاقات از مسیر راه کاروان روی شاه عباسی (املش - قزوین ) می گذرد. در فاصله چهل و پنج کیلومتری این راه تاریخی که از میان جنگل های انبوه و پرباران ناحیه املش می گذرد ، دهستان امام واقع گردیده است . دهکده تاریخی امام با انبوهی از زیبایی های طبیعی و فرهنگی در میل باغات گردو و فندوق احاطه شده است .
یکی از آثار تاریخی دهکده امام ، برج میل به ارتفاع 660 سانی متر می باشد . احتمال می دهند که این برج آتشکده و یا برج خبری بوده است .
سمام :
سمام روستایی کوهستانی در کنار دره عمیق "بابا جان دره" و با چشمه های فراوان است. در سوی دیگر بابان جان دره محلی به نام "سرتربت" قرار دارد که مدفن سلطان محمد کارکیا و سلطان علی میرزا و پری سلطان و حسنی است که از خاندان کیائیان لاهیجان بوده اند. سماس دارای آثار تاریخی فراوانی است که البته ویران و فرسوده هستند.
تماجان :
تماجان از مناطق ییلاقی املش و از نظر قدمت تاریخی و دارا بودن میراث فرهنگی جزو مناطق مهم کشور محسوب می شود . تماجان در مجاورت دهکده تاریخی امام قرار گرفته و در شیب کوه آن گورستان باستانی وسیع و پراکنده ای از اوایل عصر آهن قرار گرفته است
سر تربت :
سر تربت مدفن چهار تن از سلاطین کیائی و دو تن از منسوبان آنهاست . از جمله قبور،مزار سلطان محمد کیا و پسر او سلطان میرزا علی و دختر سلطان محمد موسوم به پری سلطان قرار دارند .
بندر انزلی:
دومین شهر پرجمعیت گیلان بندر انزلی می باشد و یکی از متراکم ترین شهر های ایران از لحاظ جمعیتی می باشد . همچنین پرباران ترین شهر در کل ایران است و دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است . به دلیل بندر بودن این شهر و داشتن ارتباط تجاری با سایر نقاط جهان و به ویژه اروپا از قدیم به دروازه اروپا شهرت یافته بود . انزلی ، اولین و تنها نامی است که برای این منطقه در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفته است . در دوران سلطنت خاندان پهلوی اسم آن به بندر پهلوی یا پهلوی تغییر داده شده بود . ولی پس از انقلاب اسلامی اسم دیرین خود یعنی "انزلی " به معنی گذرگاه و دروازه است که نشان می دهد از گذشته نیز انزلی را دروازه اروپا و ایران می دانستند
اماکن مهم بندر انزلی :
مناره انزلی
پل انزلی
پل غازیان
موج شکن انزلی
کاخ میان پشته
موج شکن غازیان
بلوار بندر انزلی
بقعه بی بی حوریه
مجتمع تفریحی طرح دریا
ارامگاه آقا سید محمد نجفی
گورستان لهستانی ها در بندر انزلی
حافظیه
تالاب انزلی:
در ساحل جنوب غربی دریای خزر در غرب دلتای سفید رود و در جنوب بندر انزلی گسترده است . این تالاب جز 18 تالاب مهم کشور در سطح جهانی محسوب می شود که تحت پوشش کنوانسیون رامسر قرار داشته و از غرب به کپور چال و آبکنار ، و از جنوب به صومعه سرا و بخش های شهرستان رشت – محدود است . محدوده آب تالاب انزلی بیش از 100 کیلومتر مربع است که آ ب رودها و نهرکش ها ی کشاورزی واقع در حوزه های آبریز به آن می ریزد . چشم انداز های زیبای تالاب ،جاذبه های شگرفی به منطقه بخشیده اند . محیط آبی و زنده تالاب انزلی ارتباط گسترده آن با دریا ، بستری مطلوب برای تخم ریزی انواع ماهیان فراهم ساخته است .
تالاب انزلی یکی از بهترین و مناسب ترین زیستگاهها برای گونه های مختلف پرندگان مهاجر است . هر ساله پرندگان مهاجر مانند غاز ،قو، اردک ، مرغابی،چنگرو دیگر پرندگان شناگر در پیرامون آن اسکان موقت می گزینند . تالاب انزلی و جزایر آن ،چشم انداز ها یی بسیار دارند و مشتاقان طبیعت را به سوی خود جلب می کنند.
موزه نیروی دریایی:
این کاخ در وسط باغ مصفای بسیار وسیعی به مساحت تقریبی 17 هکتار ساخته شده و یک طرف آن مشرف به دریاست و هم اکنون در اختیار نیروی دریایی ارتش جموری اسلامی ایران می باشد . کاخ میان پشته پس از آتش گرفتن کاخ خورشتاریا به دستور رضا خان در شرق آن احداث شد .
زیر بنای کاخ1168 متر مربع است و بدنه آن از سنگ قواره بلوک و به صورت دو جداره ساخته شده است . این کاخ دارای 11 اتاق و یک سالن پذیرایی با سرویس ها ی لازم است .
کاخ یک در ورودی بزرگ از شمال دارد که پس از عبور از راهروی عریضی وارد سرسرا می شود پلکان از شرق و غرب به طبقه بالا راه پیدا می کند و در مسیر پلکان پنجر هایی به نقش خورشید رو به جنوب باز می شود این کاخ در حال حاضر در اختیار نیروی دریایی است و به موزه این نیرو تبدیل شده است و با شماره 1511 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .
برج ساعت انزلی:
واقع در محوطه پشتی بازار سپه(میدان انزلی ) که قدمت آن به سال 1815 میلادی می رسد ،28 مترارتفاع دارد و به منزله فانوس دریایی بوده است که در ساحل انزلی و در دل دریا مشاهده می شود . این فانوس در سال 1230تا 1234 هجری قمری در زمان حکومت ناصرالدین شاه توسط خسرو خان گرجی حاکم وقت ساخته شده است و با روغن چراغ روشن میشده و برای راهنمایی دریانوردان به کار می رفته است. در سال 1307 شمسی پس از مرمت این برج، ساعتی چهار سو بر فراز آن استوار گردید که بعد از تعویض و تعمیر در سال 1369، هم اکنون به درستی کار می کند.
برج موزیک
در سال 1311 شمسی در مجاورت شهرداری انزلی در میان درختان سرسبز بنای سفید زیبایی برای اجرای موسیقی ساخته شد که به دلیل شباهت با بنای آرامگاه حافظ به آن حافظیه می گویند جز آثار ملی به ثبت رسیده است و از جاذبه های گردشگری شهر ساحلی انزلی به شمار می رود این بنا در گذشته بیشتر برای اجرای موسیقی به کار میرفت ولی امروز محلی برای برگزاری نمایشگاه کوچک نقاشی، عکس و مراسمی از این قبیل شده است
زیارتگاه ها و اماکن مذهبی
بقاع بی بی حوریه شالیور
امام زاده صالح از نوادگان امام موسی کاظم (ع)
بقاع آقاسید محمد نجفی (غازیان)
امام زاده ابراهیم (ع)
&am