زالو درمانی بخشی از طب مکمل یا complementary می باشد. که در بسیاری از بیماریها به عنوان درمان تکمیلی و در برخی دیگر به عنوان درمان اصلی استفاده می شود در طب سنتی در دسته اعمال یداوی و جزئی از درمان است که در کنار پرهیزات و اصلاح life style یا سبک زندگی تاثیرات مثبت فراوانی از آن مشاهده شده است.و امروزه در بسیاری از کشور های پیشرفته زالو درمانی به طور وسیعی بعد از جراحی های پلاستیک وزیبایی و ترمیمی میکروسرجری پیوند اعضا بیمارانی که در ریسک قطع اندام و زخم دیابت هستند بیماران قلبی و عروقی و تنگی عروق، ترمبوز وریدی لخته خون وریدهای واریسی سندروم فلبیت وزوزگوش تینیتوس و بیماریهای التهابی و کاهش درد استوآرتریت به کار می رود.یکی از کاریردهای اعجاب انگیز زالو خاصیت آن در کاهش درد و التهابهای مفصلی و استخوانی است و در همانطور که اشاره شد در بیماریهای آرتروز و آرتریت اسپاسم و دردهای عضلانی کاربرد دارد و علاوه بر تسکین درد و التهاب .خستگی و کوفتگی عضلات نیز با زالودرمانی تسکین می یابد
Medical leech therapy or hirudo therapy
در سی سال گذشته تحقیقات عملی فراوانی روی زالو درمانی انجام شده زالو ها در آب تازه زندگی می کنند و جزو بندپایان تک جنسیتی (هرموفرودیت) و کرم های carnivorous می باشد
زالو درمانی بخشی از طب مکمل یا complementary می باشد. که در بسیاری از بیماریها به عنوان درمان تکمیلی و در برخی دیگر به عنوان درمان اصلی استفاده می شود در طب سنتی در دسته اعمال یداوی و جزئی از درمان است که در کنار پرهیزات و اصلاح life style یا سبک زندگی تاثیرات مثبت فراوانی از آن مشاهده شده است.
ابن سینا در کتاب قانون به انواع زالو ها و زالو های سمی اشاره کرده است در ایران و یونان باستان اطبا از این روش استفاده می کردند و در آثار به جا مانده از جالینوس و حکمای به نام ایرانی همچون رازی بوعلی سینا و جرجانی می توان اشاره کرد
Leech therapy در مصر قدیم برای بیماری های سیستم اعصاب مرکزی و مشکلات عضلانی و بیماری های پوستی و عفونت ها استفاده می شد. اولین گزارش های زالو درمانی در مصر قدیم ثبت شده ولی در کشورهایی از قبیل چین ایران کشورهای عربی آنگلوساکسون و یونان نیز گزارش شده همچنین در قرن 17 در اروپا نبز استفاده گسترده ای از آن می شدهاست.
. زالو ها به لرزش در آب لمس نور و گرما صدا و مواد شیمیایی حساس هستند هرزالو شامل چندین سگمان می باشد و هر سگمان حاوی ارگان های متفاوت از قبیل کانگلیون های عصبی و بیضه می باشند . دو بادکش یا مکنده جهت چسبیدن و جنبیدن به کار می رود ،قسمت قدامی شامل سه آرواره و در هرآرواره ردیف دندانها می باشد. زالوها به قسمت گرم بدن میزبان می چسبند و با حالت ریتمیک خون را میمکند.غالباً هر جلسه درمانی به زمانی بین 20تا 40 دقیقه نیازمند است که به ازای هر زالو 10تا 15 سی سی خون مکیده می شود.
بسیاری از مطالعات ثابت کرده اند که در بزاق زالو حدود صد نوع مواد و مولکولهای بیواکتیو متفاوت وجود دارد که 20 ماده شناخته شده با اثرات قوی تشخیص داده شده است،این 20 ماده بیواکتیو از قبیل anti stadin-saratin –hirudin –guamerin- eglins-comlement bdelins –carboxypeptidaseinhibitor
Hirudin هیرودین : ماده ای ضد انعقادی قوی است و شناخته شده ترین آنزیم موجود در بزاق زالو
Bdellin بدلین : که مهار کننده فاکتورهای تورم و پخش شدن در بافت می باشد.
Apyrase آپیراز : ضد تجمع پلاکت هاست
Eglin اگلین: از آنزیم های ضد تورم است
Destabilase داستابیلاز: عملکردی ضد انعقاد و لخته شدن خون دارد.
Hyaluronidase هیالورونیداز: مثل یک آنتی بیوتیک عمل می کند
Anestheticagent : ماده ای قوی در بی حسی است که باعث می شود نیش زالو تقریباْ توسط میزبان حس نشود
Vasodilator : تاثیر در گشاد کنندگی عروق دارد.
همانطور که توضیح داده شداین مواد دارای خواص آنالژزی و بی دردی آنتی آنفلاماتوری و ضد انعقادی و مخل پلاکت و تنظیم کننده فعالیت های انعقاد و ترمبین و خواص ضد تخریب مفصلی و آرتروز دژنراتیو و خواص ضد میکروبی این تکنیک ،نسبتاً ارزان و بسیار موثر و کاربردی آسان دارد و در عین حال در صورت عدم شناسایی زالوهای سمی و به کارگیری افراد غیر متخصص و فاقد آموزش آکادمیک می تواند آسیب های اساسی بر جای بگذارد . غالباً در بیماران با آنمی و کم خونی و نقص انعقادی و زنان حامله استفاده از زالو توصیه نمی شود .مواد منفک از بزاق زالو در ساخت داروهای پرفشاری خون و هایپرتانسیون و وریدهای واریسی، هموروئید (بواسیر) ،بیماریهای پوستی و آرتروئیدها کاربرد دارد.
با توجه به رجوع بیشتر مردم به طب سنتی و استفاده از داروهای گیاهی در یک دهه اخیر با سیر جدیدی از بازگشت و رغبت مردم به شیو ه های قدیمی درمانی برای محفوظ ماندن از آسیب ها و عوارض دارو های شیمیایی رو به رو هستیم
Leechtherapy مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا FDAمی باشد و کشورهای سوئد و بلغارستان از صادر کنندگان اصلی زالوهای طبی می باشند.و امروزه در بسیاری از کشور های پیشرفته زالو درمانی به طور وسیعی بعد از جراحی های پلاستیک وزیبایی و ترمیمی میکروسرجری پیوند اعضا بیمارانی که در ریسک قطع اندام و زخم دیابت هستند بیماران قلبی و عروقیو تنگی عروق، ترمبوز وریدی لخته خون وریدهای واریسی سندروم فلبیت وزوزگوش تینیتوس و بیماریهای التهابی و کاهش درد استوآرتریت به کار می رود.یکی از کاریردهای اعجاب انگیز زالو خاصیت آن در کاهش درد و التهابهای مفصلی و استخوانی است و در همانطور که اشاره شد در بیماریهای آرتروز و آرتریت اسپاسم و دردهای عضلانی کاربرد دارد و علاوه بر تسکین درد و التهاب .خستگی و کوفتگی عضلات نیز با زالودرمانی تسکین می یابد. در بیماریهای دستگاه حرکتی ،رماتیسم مفصلی ،بیماریهای چشمی بخصوص تورم چشم ها و بیماریهای اختلال گردش خون و بسیار موثر در ساعات اولیه سکته مغزی برای بازگشایی عروق ،موثر در بیماریهای حرکتی عصبی (صرع و گرفتگی عروق مغزی ) بیماریهای التهابی (گاستریت حاد و لارنژیت ) و بیماریهایی چون نقرص و سردردها و درمان جوش صورت و کبد چرب و در درمان ناباروری و توده های رحمی بسیار کاربرد دارد
زالو موجودی کرمی شکل با بدن لزج و چسبنده که خون آشام نیز هست شاید به همین دلایل ظاهری است که در نگاه مردم بسیار چندش آور است تا جایی که در ادبیات فارسی هم برای اشاره به فردی که از دیگران بهره کشی می کند از عبارت (زالو صفت) استفاده می کنند ، اما در این مقاله قصد داشتیم شما را با آنچه از زاویه دید اکثر افراد پنهان مانده و با جنبه درمانی این موجود آشنا تر کنیم.
زالو از نرم تنان آبزی است که در مرداب ها و شالیزارها زندگی می کنند برخی از انواع زالو ها سمی و خطرناک و گروهی نیز مفید و با آثار درمانی ارزنده می باشد تا کنون بیش از 600 نوع زالو شناخته شده که فقط 50نوع آن از خون پستانداران تغذیه می کنند که فقط 15 نوع آن کاربرد پزشکی دارد
زالو درمانی با رعایت نکات بهداشتی و علمی تحت نظر پزشک متخصص در بسیاری از کلینیک های درمانی کشور ازجمله کلینیک درد گیلان انجام می پذیرد.
دکتر بهرام نادری نبی
فلوشیپ اینترونشنال درد
کلینیک درد گیلان :رشت تقاطع بلوار شهید انصاری و گلباغ نماز جنب mri مارلیک ،ساختمان گیلان کلینیک درد گیلان
شماره های تماس : 33731634-33734539-33720253-33727043-013
